Veel werkgevers zitten met een dilemma: wat te doen met rokers die extra pauzes opnemen?
Volgens arbeidsrechtspecialist Liesbeth Breugelmans van Sigma Personeelsdiensten zijn rokende werknemers die voor je gevoel vaker buiten staan dan aan het werk zijn voor veel werkgevers een probleem. Dit is volgens bedrijfsarts Hans Dam niet onterecht, want sommige rokers nemen wel een half uur per dag aan extra rookpauzes op, wat optelt tot een productieverlies van 12,5 werkdagen per jaar.
Juridisch gezien heeft een werknemer bij een werkdag van minstens 5,5 uur recht op een pauze van een half uur, of twee van een kwartier. Verdere pauzes zoals rookpauzes zijn zonder andere cao-afspraken voor eigen rekening.
Voor leidinggevenden die hun hele team tevreden willen stellen is de situatie echter complex. Volgens Breugelmans is constructief overleg met zowel rokers als niet-rokers nodig om compromissen te sluiten, zoals het beperken van rookpauzes of communiceren dat deze onbetaald zijn. Ook het instellen van flexibele werktijden is een optie. Zo wordt het aantal werkuren gewaarborgd en worden niet-rokers niet benadeeld. Welke optie een werkgever ook kiest, het is belangrijk om duidelijk het rookbeleid te communiceren zodat alle werknemers weten waar ze aan toe zijn.
Als een rookbeleid weinig oplevert, bijvoorbeeld als werknemers zich niet aan de afspraken houden, kunnen werkgevers als laatste stap ook zelf de pauzetijden bijhouden en van de gewerkte uren aftrekken. Dit zal echter niet bevorderlijk zal zijn voor de sfeer, en daarom pleit bedrijfsarts Dam voor een andere oplossing: een rookvrije organisatie. Als projectleider bij de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde voerde hij een project uit om het 'rookvrij' concept bij organisaties te promoten.
Losse afspraken en compromissen leiden volgens Dam vaak tot onderlinge verschillen en andere problemen, dus is het beter om een bedrijf compleet rookvrij te maken. Dit houdt in dat roken niet meer wordt gefaciliteerd met rookpauzes of eigen rookruimtes. Tijdens de lunchpauze hebben werknemers dan wel nog het recht om te roken, maar niet tijdens werktijd of op bedrijfsterrein.
Volgens Dam is het van belang om bij de invoering van dit beleid hulp te bieden in de vorm van intensieve begeleiding aan de rokers om te stoppen met roken. Dit is echter wel vrijblijvend, omdat sommige werknemers er nou eenmaal niets van willen weten. Maar een steeds grotere groep werknemers maakt hier wel gebruik van, wat volgens Dam een stap in de goede richting is.
