In supermarkten mag vanaf 2024 geen tabak meer worden verkocht. Andere verkooppunten volgen, totdat alleen speciaalzaken mogen verkopen. Er komt een onderzoek.
Het onderzoek naar de nieuwe wetgeving over de verkooppunten zal worden uitgevoerd door de Universiteit Maastricht (UM), de projectleider is prof.dr. Gera Nagelhout. Naast de UM doen nog 3 organisaties mee: Onderzoeksinstituut IVO, SEO Economisch Onderzoek en The Investigative Desk.
Nagelhout is hoogleraar Gezondheid en welzijn van mensen met een lagere sociaal-economische positie. Onderzoeksinstituut IVO is een Instituut Voor Onderzoek naar leefstijl en verandering. The Investigative Desk heeft de afgelopen jaren naam gemaakt met diverse publicaties naar de rol van de overheid en de tabaksindustrie rond het tabaksbeleid.
Het onderzoek zal worden gedaan naar de effecten van de wetgeving op het aantal verkooppunten van tabak, het percentage rokers, de vatbaarheid voor roken onder niet-rokende jongeren en de effecten op impulsaankopen van tabak onder rokende volwassenen. Daarnaast analyseren de onderzoekers hoe deze effecten verschillen voor personen die in kwetsbare versus niet-kwetsbare buurten wonen. Het onderzoek gaat 4 jaar duren, en wordt ondersteund door KWF Kankerbestrijding.
Verbod verkoop tabak supermarkten
Om stoppen met roken makkelijker te maken en beginnen moeilijker, heeft de ministerraad er op voorstel van toenmalig staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport mee ingestemd om het aantal verkooppunten van tabak verder terug te dringen. De verkoop van tabak bij supermarkten wordt verboden. De verwachting is dat dit tot 2030 zorgt voor zo’n 120.000 minder rokers: een enorme gezondheidswinst.
Planning terugdringen verkooppunten
In 2021 waren er circa 16.000 tabaksverkooppunten. Door het besluit van het vorige kabinet zal het aantal verkooppunten van tabaks- en aanverwante producten de komende jaren in een paar stappen afnemen:
- 2022 Verbod op alle sigarettenautomaten, bijvoorbeeld in cafés en snackbars.
Hierdoor zal het aantal verkooppunten met 5600 afnemen. - 2023 Verbod op de online verkoop van tabak.
- 2024 Verbod op de verkoop van tabak bij supermarkten.
Er zijn circa 6400 supermarkten, de plek waar veel gezinnen en kinderen komen. Deze supermarkten vormen 40% van het aantal verkooppunten en hebben 55% van de tabaksomzet in Nederland. - 2030 De verkoop van tabak zal gefaseerd worden afgebouwd. Allereerst bij tankstations en tabaks- en gemakszaken, waarna alleen speciaalzaken nog tabak kunnen verkopen. Op dit moment zijn er zo’n 2100 bemande tankstations die tabak verkopen en circa 1600 tabaks- en gemakszaken en speciaalzaken. Onderzocht zal worden hoe de afbouw na 2030 het beste vorm kan krijgen, met aandacht voor de economische impact en regionale spreiding van speciaalzaken, zodat een volgend kabinet daarover kan besluiten.
