De damp van vapes, oftewel elektronische sigaretten, wordt momenteel niet getest op schadelijke stoffen, wat leidt tot onzekerheid over wat gebruikers precies inhaleren.
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), verantwoordelijk voor de handhaving van de regels rondom vapes, heeft bevestigd dat er geen wettelijke normen zijn voor de damp zelf. Dit wordt gezien als een significant gebrek, vooral door experts zoals tabaksonderzoeker Esther Croes van het Trimbos-instituut, die aandringt op het vaststellen van normen voor schadelijke stoffen in vapedamp.
Regulering en gevaren
Hoewel de NVWA de vloeistof en verpakking van vapes controleert, ontbreekt het aan testen van de damp die ontstaat bij verhitting. Deze damp kan schadelijke stoffen bevatten, zoals zware metalen uit het apparaat, die vooral gevaarlijk kunnen zijn voor kinderen en hun ontwikkeling. Wanda de Kanter, longarts en voorzitter van Rookpreventie Jeugd, benadrukt de ernst van de situatie met voorbeelden uit het buitenland waar in de urine van kinderen zware metalen zoals lood, cadmium en uranium zijn gevonden.
Ook in Nederland zijn bij controles van vapes op scholen gevaarlijke stoffen aangetroffen, waaronder een hoog nicotinegehalte. Nicotine is niet alleen verslavend, maar ook schadelijk voor de gezondheid, vooral bij jongeren. Het probleem beperkt zich niet tot illegale vapes; ook bij legaal verkochte vapes is de samenstelling van de damp onbekend.
Vergelijking met tabak
In tegenstelling tot vapes, zijn er voor reguliere sigaretten wel normen voor de hoeveelheid schadelijke stoffen in de rook. Dit komt omdat het rookgedrag bij sigaretten beter voorspelbaar is, met bekende factoren zoals het aantal trekjes en de diepte van de inhalatie. Bij vapes is er echter veel variatie in gebruik, wat regulering bemoeilijkt. Bovendien bevatten vapes vaak een andere vorm van nicotine, die sneller wordt opgenomen en makkelijker te roken is.
Wetgeving
Er zijn al enkele reguleringen voor vapes, zoals het verbod op verkoop aan minderjarigen en het verbod op smaakjes sinds 1 januari. Daarnaast zijn de online verkoop en het nicotinegehalte aan banden gelegd. De NVWA test jaarlijks een aantal vapes en e-liquids, waarbij in 2023 enkele vapes met een te hoge nicotineconcentratie werden aangetroffen. Ondanks deze maatregelen pleiten sommige experts voor een algeheel verbod op wegwerp-e-sigaretten, een maatregel waar recentelijk een motie voor is aangenomen in de Tweede Kamer.
