Supermarkt Jumbo Foodmarkt Koornneef in Naaldwijk denkt een manier te hebben gevonden om het verbod op de verkoop van tabak te omzeilen.
Vanaf 1 juli 2024 mogen supermarkten geen tabakswaren meer verkopen. De Westlandse ondernemer Edward Koornneef, eigenaar van 6 supermarkten, heeft echter een bouwaanvraag ingediend voor een aparte tabaksshop binnen de huidige supermarkt. Deze tabaksshop komt in een deel van het gebouw dat momenteel voor expeditie wordt gebruikt. Hiermee hoopt Koornneef de tabaksverkoop te kunnen voortzetten, ondanks de intentie van de wet om het aantal tabaksverkooppunten drastisch te verminderen. Vanaf 1 juli 2024 moet het aantal tabaksverkooppunten in Nederland dalen van 10.000 naar 4600. De totale jaarlijkse tabaksomzet is 4,4 miljard euro. In 2023 werd 55% van alle tabakswaren verkocht door supermarkten.
Afgelopen januari diende Koornneef een aanvraag in voor een omgevingsvergunning. Het ging daarbij om een ‘inpandige tabaksshop Patijnenburg 43 te Naaldwijk’. Dit is ook het adres van Jumbo Foodmarkt Koornneef. Deze omzeiling is identiek met die van jaren geleden waarbij diverse supermarkten een inpandige slijterij bouwden om toch sterke drank te kunnen blijven verkopen, iets dat in de supermarkt zelf verboden is.
De reactie van de gemeente: “De gemeente toetst uitsluitend op de bouwkundige aspecten, er zijn geen extra eisen en een vergunning is niet nodig. Een eigenaar van een tabaksshop moet uitsluitend voldoen aan een registratieplicht. Ondanks het ontmoedigingsbeleid voor roken is het in de praktijk dus zeer eenvoudig een tabaksshop te openen” aldus de woordvoerder.
De controle op de tabakswetgeving ligt bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA): “Wij controleren op basis van de Tabaks- en Rookwarenwet, indien niet aan de eisen wordt voldaan, zal worden opgetreden.”
Supermarktketens als Lidl, Albert Heijn en Jumbo hebben toegezegd zich aan het verbod te houden en zullen in de nabijheid van hun supermarkten geen eigen tabaksshop openen. Ook in Westland volgen alle supermarkten de landelijke maatregel met Jumbo Foodmarkt Koornneef in Naaldwijk als grote uitzondering, aldus een woordvoerder van de gemeente Westland.
Franchisenemers hebben meer vrijheid in hun beslissingen. Hierdoor kunnen zij afwijkende keuzes maken, zoals het openen van een eigen tabaksshop. Dit roept echter kritiek op van organisaties als Clean Air Nederland, politieke partij Westland Verstandig en de Gezondheidsfondsen voor Rookvrij, een samenwerking tussen de Hartstichting, KWF en Longfonds. Deze organisaties benadrukken allemaal de schadelijke gevolgen van roken voor de volksgezondheid, vooral onder jongeren, en pleiten voor strikte naleving van de wetgeving om het roken te ontmoedigen en de gezondheid van de bevolking te beschermen.
Clean Air Nederland: Schadelijk en schandelijk
Voor Clean Air Nederland zijn nieuwe tabakswinkels ‘buitengewoon verderfelijk en immoreel’. Voorzitter Tom Voeten vindt dat ondernemers als Edward Koornneef niets van de maatschappelijke ontwikkelingen begrijpen: "Iedereen weet inmiddels hoe schadelijk roken is, en dat we vanwege de grote gezondheidsschade en de vele sterfgevallen alles op alles moeten zetten om te zorgen dat jongeren niet verslaafd raken. Ondernemers die hier lak aan hebben, worden puur gedreven door geldzucht. Daarnaast is de inpandige verkoop van tabakswaren illegaal. Voor zover wij weten is Koornneef de eerste en hopelijk de enige supermarkt in Nederland die inpandig tabak wil blijven verkopen.”
Westland Verstandig: Stokje voor steken
De politieke partij Westland Verstandig legt zich niet neer bij de opening van de tabaksshop bij Jumbo Koornneef en hoopt dat er een stokje voor kan worden gestoken. ‘Gaat het college meewerken aan deze vergroting van de winkel?’, vraagt fractievoorzitter Peter Duijsens in de Gemeenteraad. ‘Is dit toegestaan gezien de plannen die destijds werden vergund? Laat uw college het toe dat Jumbo op deze wijze het verbod op de verkoop van tabak gaat omzeilen?’
Hartstichting: Onmiddellijke sluiting
De Hartstichting ergert zich aan pogingen van supermarkteigenaren om toch tabak te blijven verkopen en eist onmiddellijke sluiting van de inpandige tabaksshop. De woordvoerder: "Deze ondernemers weten heel goed waarom dit verbod wordt ingesteld. Roken veroorzaakt veel leed, denk aan al die zieken en doden die het gevolg zijn van het tabaksgebruik."
Gezondheidsfondsen voor Rookvrij: Illegaal
Woordvoerder Daniëlle Arnold van de Gezondheidsfondsen voor Rookvrij stelt dat een dergelijke constructie voor de verkoop van tabak illegaal is: "Inpandige tabaksshops zijn expliciet verboden, de Jumbo-vestiging in Naaldwijk is dus vanaf 1 juli 2024 illegaal bezig."
