Het verhogen van accijns op zowel sigaretten als shag is een belangrijke maatregel uit het Nationaal Preventieakkoord (NPA) om roken te ontmoedigen. Wat werkt er wel en wat werkt er niet?
Het verhogen van accijns op zowel sigaretten als shag is een van de belangrijkste maatregelen uit het Nationaal Preventieakkoord (NPA) om roken te ontmoedigen. In het NPA uit 2018 staat dat een pakje sigaretten minimaal €10 gaat kosten. De accijns op shag wordt vergelijkbaar verhoogd, om te voorkomen dat mensen overstappen naar shag, volumetabak of verhitte tabak. Sinds 2018 zijn verschillende accijnsverhogingen ingevoerd.
Door die accijnsverhogingen is de markt voor sigaretten en rooktabak aanzienlijk veranderd. Zo zijn in de sigarettenmarkt bepaalde merken anders gepositioneerd (van premium naar lagere segmenten) en zijn er grotere verpakkingen geïntroduceerd met een lagere prijs per sigaret. De prijsconcurrentie als gevolg van de zeer forse verhoging van de accijnstarieven is sterk toegenomen. Door de hogere prijzen doen veel rokers hun inkopen nu net over de grens in Duitsland of België. Ook is de productie en handel van illegale sigaretten toegenomen. Heeft de accijnsverhoging wel het gewenste effect of werkt het juist averechts?
Grafiek ontwikkeling tabaksaccijns 2012–2024
2012–2023: Gerealiseerde opbrengsten tabaksaccijns op kasbasis (Bron: Financieel Jaarverslag v/h Rijk)
2024: Raming opbrengst tabaksaccijns op kasbasis (Bron: Voorjaarsnota 2024)
Het AD heeft op platform Play een video over dit onderwerp gemaakt:
Sigaretten worden steeds duurder; waarom heeft dat nog niet het gewenste effect?