Kleine gemakswinkels in het Verenigd Koninkrijk (VK) verkopen veel minder tabak dan voorheen en verdienen verhoudingsgewijs veel meer aan vapes. Dit blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Edinburg.
De winstmarges op vape-producten waren aanzienlijk hoger dan die op tabaksproducten, met een gemiddelde van 37,1% voor vapes in vergelijking met 8,5% voor tabaksproducten in september 2022. De gemiddelde winstmarge over alle producttypen was 21,0%. Deze cijfers laten dus een groot verschil zien tussen vapes en tabaksproducten.
Het aantal klanten dat tabaksproducten koopt in kleine winkels in het VK is met bijna 40% afgenomen vergeleken met minder dan tien jaar geleden. In 2015, toen Action on Smoking and Health (ASH) een vergelijkbaar onderzoek uitvoerde, bevatte 21,0% van de transacties tabaksproducten; in 2022 bleek al uit onderzoek van de Universiteit van Edinburgh dat dit percentage was gedaald naar 12,8%. Deze trend weerspiegelt waarschijnlijk beleidsmaatregelen, zoals de invoering van minimumverpakkingsgroottes, en veranderingen in regelgeving zoals strikte marketingverboden, standaardverpakkingen en een verbod op zichtbare presentatie in winkels. In 2016 rookte 16% van de Britse volwassenen, vergeleken met 12% in 2023.
Ondertussen steeg het gemiddelde wekelijkse aantal transacties per winkel met vape-producten sterk van 10 in 2019 naar 93 in 2022 – een negenvoudige toename in drie jaar. Hoewel het aantal transacties met vapes nog steeds aanzienlijk lager was dan die met tabaksproducten, bedroegen de bruto winsten per winkel uit vape-verkoop 73,4% van de waarde van de winst uit tabak. Aangezien vape-producten een hoge winstmarge hebben, is het waarschijnlijk dat de verkoop van vapes sinds 2022 voor kleine retailers alleen maar meer is gegroeid.
De resultaten van het onderzoek benadrukken de potentiële voordelen voor kleine verkopers van rokers die zijn overgestapt op vapes. De tabaksverkoop zal steeds minder belangrijk worden voor dit soort kleinere gemakswinkels. De winstgevendheid van elektrische sigaretten onderstreept de noodzaak van een vergunningsregeling voor verkopers om onverantwoordelijke handelaren aan te pakken en legitieme verkopers juist te beschermen.
Volgens Hazel Cheeseman, algemeen directeur van ASH, is de afname van de verkoop van tabak zowel gunstig voor de volksgezondheid als voor de gemakswinkels, die steeds minder winst maken op tabak. Tegelijkertijd is de verkoop van vapes sterk gestegen, wat voor de verkopers veel winstgevender is. Volgens haar zouden verkopers nieuwe regels rond de verkoop van vapes moeten omarmen om de markt te verbeteren en de aantrekkingskracht van vapes op kinderen te verminderen. Vapes zijn immers allesbehalve risicoloos en er zijn grote zorgen over de verkoop van elektrische sigaretten aan kinderen. De nieuwe Tabak- en Vapingwet in het VK zal dan ook strenge maatregelen invoeren om kinderen te beschermen, waaronder een vergunningsregeling voor verkopers van vapes en strikte marketingbeperkingen.
In een aparte studie vorig jaar ondervroeg ASH kleine winkeleigenaren om hun mening te peilen over verdere regelgeving rond de verkoop van vapes. Hieruit bleek dat een grote meerderheid voorstander is van een verplichte leeftijdsverificatie, het creëren van een rookvrije generatie en van vaste boetes voor overtredingen van leeftijdsverkoopregels. De helft is zelfs voorstander van het jaarlijks verhogen van de leeftijdsgrens voor verkoop met één jaar.
