Staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd, Preventie en Sport | VVD) heeft een actieplan gepresenteerd aan de Tweede Kamer om het gebruik van vapes onder jongeren terug te dringen en de illegale handel hierin aan te pakken.
Uit recente cijfers blijkt dat 25% van de jongeren tussen 12 en 16 jaar ooit heeft gevapet, en 1 op de 7 doet dit maandelijks. Nicotine, na heroïne en crack de meest verslavende stof, schaadt het ontwikkelende brein en kan op jonge leeftijd tot hardnekkige verslavingen leiden, wat de kans op andere verslavingen vergroot.
Om de illegale handel in vapes tegen te gaan, ontvangt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) structureel €3 miljoen extra per jaar. Hiermee kunnen meer handhavers worden ingezet en kan geïnvesteerd worden in innovatieve handhavingsmethoden. Daarnaast worden boetes verhoogd en krijgt de NVWA extra wettelijke bevoegdheden, zoals het verbieden van het online aanbieden van vapes, ongeacht of er een verkoop heeft plaatsgevonden. Er wordt ook gewerkt aan een wetsvoorstel dat het in voorraad hebben van vapes met smaakjes verbiedt, zodat verkopers niet wegkomen met grote hoeveelheden illegale vapes die niet zichtbaar worden verkocht. De samenwerking tussen het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de NVWA, de Douane en grote gemeenten zoals Amsterdam wordt geïntensiveerd. Er wordt onderzocht of gemeentelijke buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA's) kunnen worden ingezet bij de handhaving op illegale handel in vapes.
Om te voorkomen dat jongeren beginnen met vapen, wordt er gewerkt aan het corrigeren van het onterecht onschuldige imago van vapes. Dit jaar worden campagne-activiteiten gericht op ouders van middelbare scholieren gelanceerd om hen te informeren over de schadelijkheid van vapes. Vanaf 2026 mogen vapes alleen nog in speciaalzaken worden verkocht, zodat ze niet beschikbaar zijn op plekken waar kinderen komen.
Om jongeren te helpen stoppen met vapen, krijgt het Trimbos-instituut in 2025 extra middelen om de beschikbare kennis over stoppen met vapen te bundelen en de stoptrajecten beter af te stemmen op de behoeften van jongeren. De website ikstopnu.nl wordt uitgebreid met expertise over vapen. Het kabinet zet zich in om succesvolle initiatieven op scholen om jongeren te helpen stoppen met vapen te verspreiden naar andere scholen.
Dit actieplan (pdf | 115 kB | 6 pagina's) beoogt de populariteit van vapen onder jongeren te verminderen en de illegale handel in vapes terug te dringen door middel van versterkte handhaving, preventie en ondersteuning bij het stoppen.
