Drie grote tabaksfabrikanten, British American Tobacco, Philip Morris International en Japan Tobacco, staan op het punt een schikking van bijna 22 miljard euro te treffen in een rechtszaak die al sinds 2015 loopt.
De zaak werd aangespannen door zowel lokale Canadese overheden als individuele (ex-)rokers. De fabrikanten zouden al sinds de jaren vijftig op de hoogte zijn van de schadelijke effecten van tabak, maar verzuimd hebben hun klanten hierover te informeren. Dit juridische proces is historisch, omdat het de eerste keer is dat een geschil met tabaksbedrijven mogelijk leidt tot betalingen aan individuele benadeelden. In totaal zou zo’n 100.000 mensen, die ziekten zoals longkanker of COPD hebben ontwikkeld door roken, gecompenseerd worden. Voor overleden slachtoffers kunnen hun nabestaanden aanspraak maken op de schadevergoeding, die kan oplopen tot 67.000 euro per persoon.
De rechtszaak werd oorspronkelijk in 1998 aangespannen door rokers en ex-rokers in Quebec. In 2015 oordeelde de rechtbank dat de tabaksfabrikanten wisten van de gezondheidsrisico’s, zonder hun klanten in te lichten, wat leidde tot faillissementen van hun Canadese dochterbedrijven. De fabrikanten gingen in beroep, maar in 2019 bevestigde de rechter het eerdere oordeel.
Het huidige schikkingsvoorstel omvat naast de compensatie van de rokers ook een bedrag van 600 miljoen euro dat aan een stichting zal worden gedoneerd. Deze stichting gaat zich inzetten voor de bestrijding van aan roken gerelateerde ziektes. Het resterende bedrag gaat naar Canadese provinciale en territoriale overheden om zorgkosten te dekken.
Hoewel er nog enkele belangrijke zaken moeten worden afgehandeld, zijn de betrokkenen optimistisch dat de zaak begin volgend jaar wordt afgerond. Het schikkingsvoorstel wordt gezien als een historische overwinning voor de eisers, die na jaren van juridische vertragingen eindelijk een vergoeding tegemoet kunnen zien.
