Rookvrij wonen

Heike Garritsen, onderzoeker tabaksontmoediging bij Trimbos-instituut, heeft in de Verenigde Staten een literatuurstudie gedaan naar rookvrije appartementencomplexen. Hoe effectief is deze regulering en wat zijn de succesfactoren.

In Nederland is rook- en stankoverlast door rokende buren al enkele jaren de meest voorkomende klacht die Clean Air Nederland ontvangt. Naar schatting 500.000 Nederlanders hebben regelmatig tot dagelijks last van hun rokende buren. Om deze redenen zijn we in 2022 gestart met het project "Rookvrij wonen". Met dit project streven we naar een wettelijk recht op een "Rookvrije woonplek" naar analogie van het in 2004 ingevoerde recht op een Rookvrije werkplek. Via Meldpunt ontvangen we (bijna) dagelijks meldingen over dit onderwerp.

In meerdere landen, waaronder de Verenigde Staten, is er al wetgeving op dit gebied. Daarom is het interessant om te onderzoeken hoe deze wetgeving aldaar is opgezet, wat de resultaten zijn evenals de kritische succesfactoren. Het onderzoek is uitgevoerd door Heike Garritsen als 'research fellow' aan Columbia University in New York. Onderzocht is hoe rookvrije appartementencomplexen samenhangen met rookgedrag en blootstelling aan tweedehandsrook. De resultaten zijn veelbelovend: in rookvrije appartementencomplexen wordt beduidend minder gerookt en is er een duidelijke afname in blootstelling aan meeroken. Aan het onderzoek hebben meegewerkt: Farzana Khan, MPH Diana Hernández, Andrea Rozema, en Ana Navas-Acien.

Het volledige rapport: Associations of smoke-free policies in multi-unit housing with smoking behavior and second-hand smoke exposure: A systematic review.

Hieronder een beknopte samenvatting:


 

De impact van rookvrij beleid in appartementencomplexen op rookgedrag en blootstelling aan meeroken: een systematische review

Achtergrond

Toenemend bewijs over de gezondheidsrisico’s van roken en meeroken heeft geleid tot de invoering van rookvrij beleid in publieke binnenruimtes en werkplekken. Deze maatregelen zijn effectief in het beschermen tegen meeroken en bevorderen zowel een afname in rookgedrag als het stoppen met roken. Echter, roken wordt niet volledig geëlimineerd in alle omgevingen, wat de interesse in rookvrij beleid voor woonomgevingen heeft vergroot. In appartementencomplexen vormt meeroken een specifiek probleem, aangezien tabaksrook rookvrije woningen kan binnendringen vanuit aangrenzende woningen of gedeelde ruimtes.

Heike Garritsen, Trimbos-instituut
Heike Garritsen, Trimbos-instituut

Doel

Deze studie had als doel om een systematische review uit te voeren naar de effecten van rookvrij beleid in appartementencomplexen op rookgedrag en blootstelling aan meeroken.

Methode

In augustus 2022 werd een systematische literatuurstudie uitgevoerd in vijf databases. Van de 4750 unieke studies voldeden uiteindelijk 17 studies aan de inclusiecriteria en werden deze in de analyse opgenomen. Een kwaliteitscontrole toonde aan dat de meeste studies van hoge kwaliteit waren.

Resultaten

Associaties met rookgedrag

Zeven studies onderzochten de relatie tussen rookvrij beleid in appartementencomplexen en rookgedrag. Vijf studies rapporteerden significante associaties met afnames van huidig roken, het aantal gerookte sigaretten, rookfrequentie (het aantal dagen waarop men rookt) en stoppen met roken.

Associaties met rookgedrag: In vijf van de zeven onderzochte studies verminderde een rookvrij beleid significant het aantal rokers, de rookfrequentie, en het aantal sigaretten dat werd gerookt. Sommige studies rapporteerden ook meer pogingen tot stoppen met roken.

Associaties met blootstelling aan meeroken

Blootstelling aan meeroken werd gemeten via nicotineconcentraties in de lucht en fijnstof (PM2.5). Van de 14 studies vonden 10 een significante afname in zelfgerapporteerde blootstelling, nicotineconcentraties en fijnstofconcentraties als gevolg van rookvrij beleid.  

Blootstelling aan meeroken: Tien van de veertien studies toonden een significante afname van blootstelling aan tweedehands rook, gemeten via zelfrapportage en niveaus van nicotine en fijnstof (PM2.5).

Een rookvrij beleid in appartementencomplexen draagt bij aan minder roken en minder blootstelling aan tweedehandsrook.

Tobacco Free BuildingAanbevelingen

  1. Zorg voor toegankelijke hulpmiddelen en informatie voor bewoners die willen stoppen met roken.
  2. Vermijd uitzonderingen op het beleid (zoals het toestaan van roken voor bestaande huurders).
  3. Consistente en langdurige handhaving van het beleid is cruciaal voor succes, bijvoorbeeld door samen te werken met lokale organisaties.

Conclusie

Rookvrij beleid in appartementencomplexen is geassocieerd met een afname in rookgedrag en blootstelling aan meeroken. Toegankelijke ondersteuning bij stoppen met roken en strikte handhaving zijn essentieel voor het succes van deze maatregelen.

 

Meldpunt
Word lid