Rob Michielsen, eigenaar van brasserie Anvers in Tilburg, heeft sinds oktober een volledig rookvrij terras ingevoerd. Een bewuste keuze, vooral ook als 100% rookvrije werkplek voor zijn medewerkers.
Besluit tot rookvrij terras
Een rookvrij terras kies je natuurlijk om gasten te beschermen tegen tabaksrook, maar Michielsen wil vooral ook een rookvrije werkplek voor zijn medewerkers. Rob Michielsen is een goede bekende van Clean Air Nederland. Naast actief lid werd hij in 2012 gekozen als 'Niet-roker van het jaar', een prijs die we sinds enkele jaren de Rookvrij Prijs noemen.
Geleidelijke invoering van rookvrij beleid
Michielsen vindt dat roken in publieke ruimtes niet meer van deze tijd is. Hij is al jarenlang actief in de strijd tegen roken in openbare ruimtes en gebruikt iedere gelegenheid om dat kracht bij te zetten.
Na het landelijke rookverbod in 2014 de binnenruimtes van de horeca maakte hij in 2015 een kwart van zijn terras rookvrij. In 2019 creëerde hij een apart rokersgedeelte, maar met het oog op zijn eerdere uitspraak dat in 2024 heel zijn terras rookvrij zou zijn, voerde hij in oktober 2023 het algehele rookverbod in.
Persoonlijke ervaring als motivatie
De directe aanleiding voor dit definitieve besluit was een persoonlijke ervaring. Tijdens een etentje met zijn kleindochters werd hij geconfronteerd met rook van andere gasten, waardoor hij besloot naar binnen te gaan. Later gebeurde hetzelfde bij een ijssalon. Dit deed hem beseffen dat hij wilde bijdragen aan de ‘rookvrije generatie’, zodat kinderen niet meer in aanraking komen met roken.
Michielsen hoopt ook andere horecaondernemers te inspireren. Hij stuurde de eigenaar van de ijssalon waar hij last had van rook een e-mail, waarna deze besloot asbakken alleen nog op verzoek te verstrekken. Dit bevestigde voor Michielsen dat bewustwording een cruciale stap is. Hij vindt dat gemeentelijke gebouwen en openbare instellingen een volledig rookvrij terras moeten hanteren.
Naast de gezondheid van gasten wil Michielsen ook zijn medewerkers beschermen tegen tabaksrook. Hij wijst erop dat het recht op een rookvrije werkplek niet geldt voor horecaterrassen, wat hij vreemd vindt. Hij overweegt een ‘niet-rokenconvenant’ voor zijn personeel, waarin medewerkers zich ook tijdens pauzes verplichten om niet op het terrein te roken.
Media-aandacht
Het besluit om zijn terras rookvrij te maken werd breed opgepikt door de media, waaronder een voorpagina-artikel in het Brabants Dagblad. Hoewel hij veel positieve reacties ontving, kreeg hij ook doodsverwensingen via sociale media. Dit raakte hem, maar hij was voorbereid op weerstand, gezien zijn eerdere activisme tegen roken in openbare ruimtes.
Michielsen is teleurgesteld over het gebrek aan steun van collega-horecaondernemers. Slechts drie ondernemers uit Oss, Den Bosch en Limburg reageerden positief op zijn initiatief. Ook de Koninklijke Horeca Nederland (KHN) krijgt kritiek; hij vindt dat zij meer verantwoordelijkheid moeten nemen in het rookvrij maken van de horeca, in plaats van te wachten op wetgeving.
Communicatie en handhaving
Om zijn rookvrije beleid duidelijk te maken, plaatste hij borden op het terras en vermeldde hij het rookverbod in de menukaarten. In plaats van te zeggen dat roken ‘verboden’ is, koos hij voor een positieve boodschap: gasten zitten rookvrij. Daarnaast plaatste hij een rookpaal buiten het terras om te voorkomen dat rokers bij de entree sigarettenpeuken achterlaten. Handhaving gebeurt in vier stappen: eerst aanspreken, dan sommeren, daarna geen bediening, en als laatste de politie inschakelen. Tot nu toe hoefden de laatste twee stappen niet te worden ingezet.
Impact op omzet en bedrijfsvoering
Ondanks de angst voor omzetverlies bij veel horecaondernemers, merkt Michielsen dat zijn omzet in 2024 hoger ligt dan in 2023. Hij erkent dat er minder terrasbezetting is in de wintermaanden, maar wijt dit ook aan het verwijderen van terrasverwarming om milieuredenen. Bovendien merkt hij dat steeds meer gasten bewust voor Anvers kiezen vanwege het rookvrije beleid.
Michielsen is ervan overtuigd dat de horeca binnen tien jaar volledig rookvrij zal zijn. Hij adviseert andere horecaondernemers om de stap te zetten en geeft vijf tips:
- Doe het gewoon – Angst voor omzetverlies is onterecht, en rookvrij is de toekomst.
- Communiceer duidelijk – Gebruik positieve framing zoals ‘rookvrij’ in plaats van ‘roken verboden’.
- Denk goed na over de uitvoering – Begin desnoods met een gedeeltelijk rookvrij terras en breid dit uit.
- Handhaaf streng – Zorg voor duidelijke borden en spreek overtreders consequent aan.
- Negeer negativiteit en focus op positieve reacties – Ondanks online haatberichten krijgt hij veel dankbare reacties van gasten die een rookvrije omgeving waarderen.
Conclusie
Rob Michielsen is een pionier in de beweging naar rookvrije horecaterrassen. Hij heeft met zijn besluit niet alleen een gezondere werkomgeving voor zijn medewerkers gecreëerd, maar ook een gastvrijer terras voor niet-rokers en gezinnen. Ondanks weerstand van sommige rokers en ondernemers blijft hij achter zijn keuze staan en hoopt hij anderen te inspireren om hetzelfde te doen.
