De Rookvrij Prijs 2024 is dit jaar uitgereikt aan journalist en presentator Fons Hendriks voor zijn indrukwekkende podcast “Verslaafd Gemaakt”. Een van de aanleidingen voor deze podcast serie was de rookverslaving binnen zijn familie.
Jaarlijks reiken we de Rookvrij Prijs uit aan een persoon of organisatie die een bijzondere bijdrage heeft geleverd aan de rookvrije samenleving. In 2024 hebben de leden van Clean Air Nederland gekozen voor journalist en presentator Fons Hendriks vanwege zijn 11-delige podcast "Verslaafd gemaakt".
De prijs bestaat uit een glazen bokaal met inscriptie en is enkele weken terug uitgereikt aan Fons Hendriks.
In deze 11-delige podcast gaat Hendriks in gesprek met onder andere een 13-jarige vapeverslaafde, een zorgverzekeraar die niet weet wat vapen is, bezorgde artsen en demissionair staatssecretaris van Volksgezondheid Maarten van Ooijen. Hendriks ging ook undercover om de invloedrijkste lobbyist aan de tand te voelen. Dat lukte, waardoor hij kon bewijzen dat de tabaksindustrie weet dat de stap naar een sigaret juist kleiner wordt als jongeren beginnen met vapen.
De aanleiding en ook persoonlijke drijfveer van Fons Hendriks voor de podcast was de rookverslaving van zijn moeder. Hij had zonder resultaat al van alles geprobeerd om haar van het roken af te krijgen. De laatste stap was een poging om zijn moeder de hoofdrol te geven in een podcast over rookverslaving. Door deze "dreigende publieke schandpaal" was ze echter al gestopt voordat Hendriks met de serie was gestart. De focus werd daarom verlegd naar zijn vapende broer en vooral ook de industrie achter de verslavende nicotineproducten.
De vele gesprekken met moeder, broer en andere rokers en vapers waren vooral gericht op wederzijds inzicht, kennis en begrip. Het was aan beide kanten duidelijk dat rokers zeker geen schuldigen zijn maar meer de slachtoffers, en dat je beter naast elkaar kunt staan dan tegenover elkaar. De echte "schuldige" is natuurlijk de tabaksindustrie met hun bewuste strategie om zoveel mogelijk gebruikers verslaafd te krijgen. Een van de mooie resultaten was dat na zijn moeder ook de broer van Fons Hendriks is gestopt.
Rookvrij Prijs
De Rookvrij Prijs is een initiatief van Clean Air Nederland en wordt jaarlijks uitgereikt aan een persoon of organisatie die zich op een bijzondere manier heeft ingezet voor de rookvrije samenleving. De bekendmaking van de prijs is op 31 mei, de jaarlijkse Wereld Niet Roken Dag, een dag die de Wereldgezondheidsorganisatie WHO in 1987 heeft uitgeroepen om aandacht te geven aan de gevaren van roken. Mensen die roken worden aangemoedigd om op deze dag niet te roken. De dag heeft elk jaar een ander thema. Het thema van 2024 is 'kinderen beschermen tegen de invloed van de tabaksindustrie'. Doel hiervan is mensen bewust maken van de sluwe trucs die de tabaksindustrie gebruikt om jongeren verslaafd te maken, en zorgen dat het gebruik van tabak en vapes onder jongeren daalt.
De prijs werd in 1974 voor het eerst uitgereikt aan Anne Vondeling. Andere bekenden die deze prijs ontvingen: Richard Krajicek, Bart Veldkamp, Ria Beckers, Jacques Wallage, Rob de Nijs, Maartje van Weegen, Peter R. de Vries, Els Borst, Harry van Bommel, Erica Terpstra, Gerard Spong, Ab Klink, Pauline Dekker en Wanda de Kanter, Carla Dik-Faber, Hester Zitvast, Ahmed Aboutaleb, René Medema, Arjen Lubach, Joop Bouma en afgelopen jaar zorgorganisatie Groenhuijsen.
