Universiteiten worstelen met de handhaving van het rookverbod; rookhokken verdwijnen, maar overtredingen blijven een uitdaging.
Sinds de invoering van het landelijke rookverbod op onderwijsterreinen in augustus 2020 hebben Nederlandse universiteiten stappen ondernomen om hun campussen rookvrij te maken. Dit omvatte het verwijderen van rookzones en asbakken, evenals het plaatsen van borden en het voeren van bewustwordingscampagnes.
Desondanks blijkt de handhaving van het rookverbod in de praktijk uitdagend. Universiteiten zoals de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Amsterdam hebben boetes ontvangen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) vanwege overtredingen. De UvA heeft in drie jaar tijd 2.400 euro aan boetes ontvangen, terwijl de kosten voor handhaving aanzienlijk hoger liggen. De Universiteit Utrecht heeft boetes van 1.800 euro ontvangen en is in beroep gegaan tegen deze sancties.
De handhaving wordt bemoeilijkt door de omvang van de campussen en de aanwezigheid van openbare ruimtes waar het verbod niet geldt. Instellingen geven aan dat het inzetten van voldoende handhavers financieel en logistiek niet haalbaar is. In plaats daarvan worden alternatieve maatregelen genomen, zoals het inzetten van studenten in opvallende kleding om rokers aan te spreken en het uitdelen van symbolische 'gele kaarten'.
Op de campus van Wageningen University & Research (WUR) zijn de voormalige rookhokken, die na het verbod nog steeds werden gebruikt, verwijderd als onderdeel van een nieuwe campagne om de campus rookvrij te houden. Studententeams spreken rokers aan en delen informatieve kaarten uit om bewustwording te vergroten.
Andere universiteiten, zoals de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Rijksuniversiteit Groningen, hebben ook te maken met uitdagingen in de handhaving. Hoewel er inspanningen worden geleverd om het rookverbod te communiceren en te handhaven, blijven overtredingen voorkomen, vooral in de nabijheid van gebouwingangen.
Ondanks de obstakels blijven universiteiten streven naar een rookvrije omgeving, in lijn met de landelijke ambitie om een rookvrije generatie te realiseren tegen 2040. Dit omvat voortdurende bewustwordingscampagnes, het aanpassen van infrastructuur en het zoeken naar effectieve handhavingsstrategieën binnen de wettelijke kaders.
Bronnen
- Resource Online — ‘Rookhokken’ verdwijnen van campus
- U-Today — Rookverbod op campus: handhaven lukt niet, zeggen instellingen
- Advalvas — Universiteiten handhaven rookverbod niet
- Vox Magazine — Een rookverbod op de campus is niet te handhaven, zeggen universiteiten
- Folia — Roken mag niet op de UvA, waarom gebeurt het dan toch zoveel?
- Erasmus Magazine — Handhaving rookverbod niet aangescherpt; beveiligers kunnen weinig doen
- UKrant — Je mag nu nergens meer roken tussen UB en Academiegebouw
- Erasmus Magazine — Universiteitsraad wil strengere handhaving rookverbod op campus
- Univers Magazine — Vijf jaar rookvrije campus: ‘Ik ben wel eens met een peuk in mijn hand betrapt’
- Universiteit van Amsterdam — UvA-terreinen rookvrij vanaf 1 augustus
- Universiteit Leiden — Universiteit Leiden volledig rookvrij vanaf augustus
