De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) voert regelmatig controles uit op plekken waar mogelijk nog illegale vapes verkocht worden. Uit deze controles blijkt dat er vaak op diverse manieren verboden vapes met smaakjes verkocht worden.
Sinds de invoering op 1 januari 2024 van het verbod op vapes met smaakjes mogen vapes met een andere smaak dan tabak niet meer verkocht worden. De NVWA werkt bij de handhaving van dit verbod samen met de Douane en de politie.
Zo hebben handhavers van de NVWA tijdens het Amsterdam Dance Event, wat plaatsvond van 16 tot 20 oktober 2024, 5 straatverkopers van smaakjesvapes betrapt. De verkopers van de illegale vapes kregen een boete die kan variëren van 450 tot 2250 euro.
De controles van de inspecteurs van de NVWA begonnen bij importeurs van vapes. Hierbij is de verkoop van ruim 3,5 miljoen illegale vapes op de Nederlandse markt tegengehouden. De importeurs kregen een boete voor het aankopen van deze vapes. Ook werd hen een last onder dwangsom opgelegd, om te voorkomen dat deze bedrijven later alsnog vapes met smaakjes gaan verkopen. Zo'n dwangsom kan oplopen tot honderdduizenden euro's.
Verder zijn er controles geweest van de NVWA bij bijna 900 winkels, waaruit bleek dan ongeveer 1 op de 5 van die winkels zich niet hield aan het verkoopverbod. Het zijn schokkende resultaten, die het belang van dit soort controles benadrukken. Zo'n overtreding van het verbod door een verkooppunt resulteert in een boete van 450 euro per markvariant, tot maximaal 2250 euro. Deze boete kan erg oplopen bij een herhaling van de overtreding. De NVWA houdt zich verder ook bezig met het illegaal online aanbieden van vapes met smaakjes. Zo zijn er al zo'n 1400 online berichten verwijderd, waarin de vapes met smaakjes werden verkocht.
De NVWA probeert met toezicht en handhaving de doelstelling van een rookvrije generatie in 2040 van het Nationaal Preventieakkoord te ondersteunen. Met hun controles probeert de NVWA de beschikbaarheid van tabak en vapes voor jongeren te beperken. De hoeveelheid van onderschepte vapes met smaakjes laat zien hoe belangrijk dit is. Echter is de NVWA zich er ook van bewust dat er meer nodig is dan handhaving alleen om dit doel te halen. Het gebruik van vapes onder jongeren is een maatschappelijk probleem, waar het inzetten op bijvoorbeeld voorlichting aan jongeren en ouders ook belangrijk is.
