Paul Kreemers, jeugdbehandelaar in de verslavingszorg, beschrijft vanuit zijn werkervaring hoe kwetsbare jongeren vallen voor de kleurtjes, geurtjes, en spelletjes van de vapes. En daarmee ook voor een nieuwe verslaving.
Dat roken ongezond is weten we al sinds het midden van de vorige eeuw. Dat hierdoor in Nederland jaarlijks 20.000 rokers vroegtijdig sterven is inmiddels ook algemeen bekend. De fysieke gezondheidsschade domineert in discussies en in de media. De mentale gezondheidsschade, de eerloze verslaving en stressvolle afhankelijkheid, blijft vaak onderbelicht. De tabaksindustrie speelt hier handig op in door nieuwe nicotineproducten (vapes, snus, smelt- en kliksigaretten) vooral te presenteren als gezonder of minder schadelijk en niets te vermelden over hun verdienmodel: de nicotineverslaving.
Nicotine is wat verslaving betreft vergelijkbaar met heroïne en cocaïne (Verslavingskans, Jellinek), voor kwetsbare jongeren daarom een grote bedreiging. In de praktijk blijken jongeren met deze nieuwe 'rookvrije alternatieven' veel meer nicotine binnen te krijgen dan met conventionele tabaksigaretten, en daarmee ook sneller en ernstiger verslaafd te raken. Begrijpelijk ook dat auteur Paul Kreemers zijn verhaal eindigt met de gedachte: "dat ze nog gewoon blowde...". Met een extra opmerking wil hij vooral de schadelijkheid van vapen ten opzichte van blowen benadrukken en zeker niet cannabis promoten. Met Paul wensen we ieder mens en zeker ook kwetsbare jongeren alle gezondheid en vrijheid zonder welke ziekelijke verslaving dan ook.
Onderstaand artikel van Paul Kreemers is eerder gepubliceerd op zijn LinkedIn profiel
"Ik heb een nieuwe vape, wil je 'm zien?"
14 jaar oud en ze verblijft nu ruim een jaar in de gesloten jeugdzorg. In het verleden gebruikte ze regelmatig en overmatig alcohol, MDMA en cannabis. Met alle drie is ze gestopt (of in ieder geval sterk geminderd). Roken mag ze niet en kan ze ook niet stiekem doen; door de rook en geur is het moeilijk te verbergen. Vapen is voor haar, en vele kinderen met haar, een handige uitkomst.
"Je kan er ook spelletjes op spelen, die zijn echt moeilijk!" Zegt ze enthousiast. Ik krijg het apparaat te zien. Het is een kruising tussen een vroege smartphone en een Tamagotchi. 17,50 koste het. Je kan hem wel opladen, maar je kan de vloeistof niet bijvullen. Het is dus een wegwerpding.. "Maar", zegt ze als ze mijn bedenkelijke blik ziet, "er zitten 25.000 poffen in. En, hij houdt zelfs bij hoelang je pof duurt!"
Dit geeft me een idee. Houdt hij ook bij hoeveel vloeistof er nog in zit? Ja, er is nog 65% over. Ik stel voor samen uit te zoeken hoeveel ze heeft gevapet in de afgelopen dagen. "Oh ik denk wel veel hoor, maar vergeleken met m'n vriendinnen valt het bij mij nog mee." Ik ga naar het whiteboard en neem haar stap voor stap mee in de rekensom; 35% van 25 duizend trekjes, gedeeld door het aantal dagen dat ze het ding nu heeft = het aantal trekjes per dag. Het is een hoog getal. Samen zoeken we op hoeveel trekjes gemiddeld zijn voor één sigaret en verwerken het in de berekening.
De uitkomst: dit meisje heeft in de afgelopen week gemiddeld het equivalent van 168 PEUKEN PER DAG opgevapet. We schrikken allebei. "Oh shit, dat is echt veel he.." zegt ze een beetje opgelaten. Ze pakt haar telefoon en maakt een foto van de berekening op het bord. "Ik ga m'n vriendinnen appen, vragen op hoeveel procent zij nu zitten."
Nu is vapen vermoedelijk per trekje een stuk minder schadelijk voor de longen dan een sigaret, maar de zeer verslavende stof nicotine zit ook gewoon in vapes. Veel van de langetermijneffecten van vapen zijn nog niet duidelijk. Bekend is wel dat er giftige en kankerverwekkende chemicaliën in de vape-vloeistof zitten (bron: Trimbos-instituut), maar de hoeveelheid en samenstelling kan verschillen.
Stel, we nemen aan dat vapen alles bij elkaar ongeveer een derde zo schadelijk is als roken, dan rookt dit meisje van 14 jaar oud drie pakken peuken per dag. Dit deed ze niet, en kon ze ook niet doen, toen er nog geen kinder-vapes waren.
Door deze kut-apparaten en vieze lobby- en marketingtrucjes van de tabaksindustrie om ze leuk te maken voor kinderen zullen er een hoop slachtoffers vallen. Hier is van alle kanten voor gewaarschuwd, maar beleidsmakers hebben nauwelijks een vinger uitgestoken om er iets tegen te doen. Ik denk dat er, zeker onder kwetsbare tieners, veel meer gevapet wordt dan we nu doorhebben. Dit meisje heeft een groot gezondheidsprobleem en dat is onze schuld. En na het gesprek betrapte ik mezelf erop (bijna) te hopen dat ze nog gewoon blowde...
Redactie
Auteur Paul Kreemers nuanceert zijn laatste zin met een extra opmerking:
"Even voor de helderheid: het is absoluut ontzettend slecht voor een meisje van 14 (of ieder ander mens) om cannabis te roken. Zowel voor de longen als voor de hersenen. Ik doelde met die laatste opmerking op de verhouding (m.b.t. longschade) tussen één joint of 2.187 trekjes van een vape."