De Tweede Kamer gaat stemmen over een wetsvoorstel volgens welke tabaksverkooppunten zich ieder jaar bij de overheid zouden moeten registreren.
Om het roken in Nederland te ontmoedigen heeft het kabinet al meerdere maatregelen in laten treden. Denk hierbij aan een stevige verhoging van de accijnzen, een verkoopverbod voor supermarkten en meer handhaving bij illegale verkoop. Ook mogen vanaf 2032 alleen speciaalzaken nog tabaksproducten verkopen. Dit moet ertoe leiden dat het aantal verkooppunten zal verminderen tot ongeveer 1500, ten opzichte van bijna 10.000 verkooppunten in 2024.
Staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport Vincent Karremans (VVD) is 5 februari 2025 met een nieuw wetsvoorstel gekomen in de Tweede Kamer. Volgens dit wetsvoorstel zouden verkooppunten van nicotineproducten zich jaarlijks moeten registreren. Doen ze dit niet, dan kunnen ze een 'bestuurlijke' boete verwachten van de handhaving. Zo wordt het voor de overheid makkelijker om het aantal en soort tabaksverkooppunten bij te houden.
Om de Kamerleden te overtuigen van zijn wetsvoorstel noemde Karremans dat 19% van de volwassen Nederlanders rookt, terwijl roken zeer verslavend is. Hierdoor overlijden bijna 20.000 Nederlanders jaarlijks aan de gevolgen van roken, wat veel gezondheidsschade en leed als gevolg heeft en de maatschappij veel geld kost.
Hierna brandde het debat in de Tweede Kamer los. Zo vond Tielen (VVD) dat deze wet vooral de administratieve lasten voor legale verkopers zou vergroten, terwijl illegale handelaren er niet door worden geraakt. Ook houdt het de enorme groei van verkooppunten niet tegen, wat de handhaving juist zo moeilijk maakt, zo stelde Dobbe (SP). Volgens Karremans kunnen controleurs juist veel efficiënter worden ingezet door de registratieplicht en kan illegale handel daardoor beter worden aangepakt. Volgens Crijns (PVV) is het wetsvoorstel symboolpolitiek en is het echte probleem de illegale handel in sigaretten en vapes. Crijns vroeg cynisch om de 'keuzevrijheid' van de verslaafde burger te respecteren.
Jansen (NSC) wees er in het debat op dat het vreemd is dat voor de verkoop van vis, groente en fruit soms wel een vergunning nodig is, terwijl dat voor de verkoop van zeer schadelijke nicotineproducten niet zo is. Volgens Krul (CDA) zijn vergunningen dan ook het meest effectief, en dit zou een registratieplicht gelijk overbodig maken. Zo zouden gemeenten kunnen bepalen op hoeveel locaties nog tabak of nicotine verkocht mag worden. Toch is Karremans tegen een vergunningsstelsel bij tabaksverkoop, omdat dit veel meer tijd kost om te realiseren. Hij wees er daarnaast op dat er nu al veel meer voorwaarden worden gesteld aan de verkoop van tabak dan aan die van vis.
Vermeer (BBB) argumenteerde dat veel rokers vanwege de hoge prijzen nu op zoek gaan naar alternatieven, bijvoorbeeld in het buitenland, met negatieve gevolgen voor de staatskas. Dekker (FVD) pleit daarom juist voor een accijnsverlaging en is dan ook tegen een registratieplicht.
Op 11 februari 2025 zal de Kamer stemmen over het wetsvoorstel van Karremans en het is dus nog maar de vraag of de Kamerleden overtuigd zijn.
