Column Noks Nauta | Diverse provincies en steden hebben bushaltes rookvrij gemaakt of hebben gevorderde plannen dit in te voeren. De praktijk is echter weerbarstig, als er al borden en opschriften zijn worden deze vaak genegeerd.
Wachten stimuleert roken, denk ik wel eens. Mensen weten blijkbaar niets anders te doen. Ik vind het wachten op een halte vaak niet erg, ik kijk rond, lees alle bordjes, verdiep me in de dienstregeling et cetera. En soms heb ik een leuk gesprek met iemand. Maar een roker gaat roken. Weet die zich geen raad met de handen? Zou het zien van peuken ook weer het roken stimuleren? Ik zie namelijk op bushaltes overal peuken liggen. En zo word ik dus ook regelmatig benauwd door de geur die nog in de peuken zit.
Enkele jaren geleden werd er een nieuw busstation aangelegd onder NS station Utrecht. Tot mijn verbijstering gingen mensen daar ook roken. Het was overkapt nota bene. Hoe halen mensen het in hun hoofd? En binnen de kortste tijd was het er erg smerig. Ik ben toen uit gaan zoeken wie ik daarover kon spreken. Ik ben het gemeentehuis van Utrecht ingelopen. De mevrouw aan de balie keek me heel raar aan toen ik haar vroeg wie de contactpersoon zou zijn. Aan haar huid (ik herkende die van mijn moeder) te zien, was zij waarschijnlijk zelf een roker of had ze vroeger gerookt. Ze gaf me wel een telefoonnummer mee van iemand van de gemeente. Met moeite kreeg ik iemand aan de lijn die er iets over kon zeggen. Maar die beweerde dat het busstation niet van de gemeente maar van Connexxion was, de busmaatschappij. Toen ik Connexxion belde, zeiden ze dat het van de gemeente was. Ik was weer terug bij af.
Het heeft me heel wat mails en telefoontjes gekost, maar toen werden er, ca 1,5 jaar na mijn eerste poging toch tegels aangebracht met ‘niet roken’, maar die waren niet duidelijk en er werd niet gehandhaafd, dus kreeg ik nog steeds astma-aanvallen én agressieve opmerkingen als ik er wat van zei. Het mooie nieuwe busstation is een smerige plek geworden met veel zwerfafval en peuken.
Inmiddels liggen er nu al een jaar of twee blauwe tegels met het logo van de ‘Rookvrije Generatie’. Maar die zijn ook niet duidelijk. Bovendien zou het om een ‘advies’ gaan, zoals iemand van een van de busmaatschappijen me schreef. (Ik meld het iedere keer aan de maatschappij als een chauffeur staat te roken bij de bus.) Verslaafde rokers gaan gewoon door. Ik word er dus nog heel vaak benauwd.
Vandaag (1 december 2024) ging ik in Nijmegen met de bus. Al bij de eerste stap van het station naar het busstation rook ik de sigaretten. Overal rookten mensen bij het wachten op de bus. Nergens op het busstation is er iets te zien wat lijkt op een verzoek om niet te roken. Ik besprak het met een mevrouw die ook stond te wachten en die het ook heel vies vond. Ze vertelde dat ze ‘ermee bezig waren’…
Je moet wel een hele lange adem hebben voor het op busstations gewoon rookvrij wordt, dacht ik, al hoestend.
Toevoeging Redactie: Prorail heeft een overzicht gemaakt van de Regels voor rook- en vapevrije stations. Maar bij bushaltes en busstations is het vaak een discussie of de grond van de gemeente is of van het vervoersbedrijf, en daarmee ook onduidelijk wie verantwoordelijk is voor de controle en handhaving van het rookverbod.