Illegale vapes

Bij drie grootschalige politieacties in de Agoragalerij in Brussel zijn maar liefst 27.000 illegale vapes en meer dan 5.000 nicotinezakjes in beslag genomen. Een recordvangst.

De verkoop van illegale vapes in de Agoragalerij in Brussel blijft een hardnekkig probleem. Op vrijdag 24 januari 2025 namen de federale overheidsdienst Volksgezondheid (FOD) en de Brusselse politie opnieuw een grote hoeveelheid verboden producten in beslag. Tijdens deze controleactie werden liefst 12.039 e-sigaretten en 2.315 nicotinezakjes onderschept, wat neerkomt op een totaal van bijna 15.000 illegale producten. Dit was al de derde grootschalige actie in drie weken tijd, waarbij de autoriteiten zich specifiek richtten op de illegale handel in rook- en dampwaren.

Verborgen voorraden en slimme smokkelmethodes

De controle begon in de kelder van de Agoragalerij, waar politieagenten en controleurs van de FOD Volksgezondheid overlegden over de aanpak. Nadat ze contact opnamen met de eigenaar van vier garageboxen, die zich op dat moment in Malmedy bevond, werd besloten om de boxen open te breken. Eenmaal geopend, troffen de autoriteiten enorme hoeveelheden vapes en andere verboden tabaks- en nicotineproducten aan. De geur van de producten was zelfs zonder speurhond gemakkelijk te volgen.

Eerder die maand, op 17 januari 2025, werden bij een soortgelijke controle al ruim 15.000 illegale vapes in beslag genomen. Op die dag vond de politie in verschillende winkels en verborgen ruimtes in de galerij duizenden vapes en nicotinezakjes. Hoewel de handelaren zich beter leken te verbergen, bleven ze toch actief. Illegale e-sigaretten werden niet langer openlijk in de etalages tentoongesteld, maar werden onder de toonbank bewaard of verborgen in souvenirdoosjes. Sommige verkopers droegen zelfs een vape om de hals om discreet aan klanten te tonen dat de producten beschikbaar waren.

Gevaarlijke en verboden producten

Tijdens de controle op 24 januari stootten de controleurs in een kleine winkel achteraan in de galerij op een verborgen opslagruimte. Achter een spiegeldeur lagen stapels illegale vapes, netjes gerangschikt op planken. De eigenaar van de winkel was nergens te bekennen. De verkopers wisten precies wat ze deden: ze verkochten producten met een nicotinegehalte dat vaak twee tot drie keer hoger was dan de wettelijke limiet. Bovendien bevatten sommige van deze vapes zware metalen zoals lood en arseen, wat ze extra gevaarlijk maakt voor gebruikers, vooral jongeren.

Naast de klassieke wegwerpvapes werden ook smartvapes aangetroffen, een nieuwe variant met schermpjes en interactieve functies die speciaal ontworpen lijken om jongeren aan te trekken. Sommige van deze smartvapes kunnen zelfs spreken en vragen in welke taal de gebruiker communiceert. “Dit soort technologie maakt de producten nog aantrekkelijker voor jongeren, en dat is uiterst zorgwekkend,” aldus Annelies Wynant, woordvoerster van de FOD Volksgezondheid.

Opkomst van een nieuwe generatie verslaafden

De illegale handel in vapes is niet alleen lucratief voor verkopers – met winsten van duizenden euro’s per dag – maar zorgt ook voor een verontrustende trend onder jongeren. Controleurs van de FOD krijgen steeds vaker meldingen van scholieren die hun eigen handeltjes beginnen en hun vape verstoppen in hun pennenzak om stiekem in de klas een trek te nemen. De bezorgdheid is groot dat deze producten een opstap vormen naar een bredere nicotineverslaving en tabaksgebruik.

Paul Van den Meerssche, hoofd van de inspectiedienst van de FOD Volksgezondheid, benadrukt de noodzaak van strengere regelgeving. “In 2014 heeft de Europese Unie richtlijnen opgesteld voor vapes, maar toen werd vooral gekeken naar hun potentieel als hulpmiddel om te stoppen met roken. De realiteit vandaag is echter anders. België heeft al stappen gezet door wegwerpvapes te verbieden, maar zolang onze buurlanden dit niet doen, blijven we met het probleem geconfronteerd.”

Strijd tegen illegale vapes blijft doorgaan

De federale overheid en de politiezone Brussel Hoofdstad-Elsene zetten hun strijd tegen illegale vapes onverminderd voort. Sinds mei 2024 hebben ze verschillende grootschalige acties ondernomen en al tienduizenden verboden producten uit de handel gehaald. Toch blijft de handel floreert, mede door de hoge winstmarges en de groeiende vraag onder jongeren.

De situatie in de Agoragalerij blijft gespannen. Eerlijke winkeliers klagen dat de vapeverkopers het imago van de galerij schaden en hun eigen zaken benadelen. “Elke keer als de politie hier binnenvalt, kunnen wij niets meer verkopen,” zegt een winkelier die anoniem wil blijven. “Het is jammer dat een handvol vapehandelaren het verpest voor de rest.”

Ondanks de inbeslagnames blijft de controle noodzakelijk. “We weten dat de verkopers hun producten nu beter verstoppen, maar wij weten hoe we ze moeten vinden,” aldus Van den Meerssche. De FOD Volksgezondheid hoopt dat de EU snel met nieuwe, strengere richtlijnen komt die beter aansluiten bij de huidige realiteit van de vape-markt.

Foto's © Kristof Vadino 

Meldpunt
Word lid