Clean Air Nederland wenst u een voorspoedig, gezond en rookvrij 2025
Een nieuwjaarswens, een terugblik en vooruitblik, en een welgemeende hartelijke dank voor de betrokkenheid en steun van al onze leden, donateurs, sympathisanten, vrijwilligers en partners.
Jubileumjaar
In 2024 vierden we het 50-jarig bestaan van Clean Air Nederland, met op zaterdag 25 mei een feestelijk congres voor alle leden, donateurs, sympathisanten. In de afgelopen 50 jaar zijn we gegroeid van een activistische partij naar een professionele belangenorganisatie voor een rookvrije samenleving. Een goed moment om terug te kijken naar alle resultaten die we hebben bereikt of waar we substantieel aan hebben bijgedragen.
De belangrijkste mijlpalen: - rookvrije scholen en openbare gebouwen, - rookvrij openbaar vervoer, - de rookvrije werkplek, - rookvrije horeca, - verbod van rookruimtes en sigarettenautomaten, - en als laatste een verkoopverbod van tabaks- en nicotineproducten in supermarkten en online. In 2011 hebben we het initiatief genomen voor de campagne Rookvrije Generatie waardoor de strijd tegen roken nu duidelijk op de politieke agenda staat.
Van leefstijl naar verslaving
Mede door alle campagnes en bovenstaande resultaten is het imago van roken de afgelopen 50 jaar flink veranderd. Wat voorheen een stoere leefstijl en rustgevende gezelligheid was, is nu een eerloze en stressvolle verslaving met veelal dodelijke afloop. Het gewetenloze verdienmodel van de tabaksindustrie is inmiddels ook 'ontmaskerd': een nicotineverslaving om jongeren levenslang verslaafd en afhankelijk te maken.
Het verdienmodel en de marketing zijn voor sigaretten, vapes (elektronische sigaretten) en alle andere nicotineproducten identiek. De recent sterke opkomst van vapes maakt duidelijk dat we er nog lang niet zijn. (Verboden) reclame via TV en films is verschoven naar sociale media, en de Marlboro-cowboys zijn vervangen door influencers. Het 'vrijheid' en 'eigen keuze' beeld leeft nog steeds bij vooral de (niet-rokende) 50+ generatie, en in de politiek ligt het argument 'betutteling' nog steeds gevoelig. Deze hindernissen blijken nog steeds showstoppers te zijn voor effectieve wetgeving.
2025
Beschermen van jongeren en het terugdringen van roken en nicotineverslaving blijft noodzakelijk. Hetzelfde geldt natuurlijk voor het beperken van alle persoonlijke en maatschappelijke schade en overlast. In de media en in publieke discussies domineerden afgelopen decennia vooral het grote aantal tabaksdoden en de fysieke gezondheidsschade. De mentale gezondheidsschade, de eerloze verslaving en stressvolle afhankelijkheid, bleef en blijft meestal onderbelicht.
De tabaksindustrie heeft dit handig gebruikt door nieuwe nicotineproducten (vapes, snus, smelt- en kliksigaretten) vooral te presenteren als gezonder of minder schadelijke alternatieven en niets te vermelden over de mentale gezondheidsschade: het verdienmodel nicotineverslaving. In de politiek is vrijheid en eigen keuze meestal een dominant argument, voor een effectieve aanpak moeten we dit meer gaan gebruiken.
Met uw betrokkenheid, steun en bijdrage hebben wij in de afgelopen 50 jaar veel kunnen bereiken. Daarvoor onze welgemeende waardering en hartelijke dank.
Wij wensen u een heel voorspoedig en gezond rookvrij nieuwjaar.
Tom Voeten
Voorzitter Clean Air Nederland
